Sivas Kongresi'nde Para Sıkıntısı

Sivas Kongresi sırasında Mustafa Kemal Paşa ve beraberindekilerin ihtiyaçlarının gerektirdiği masrafların ve beslenme giderlerinin karşılanmasında oldukça sıkıntı çekildiği anlaşılmaktadır. Mustafa Kemal Paşa’nın yanında asker olarak bulunanlar Erzurum’da olduğu gibi kolordu kadrosuna misafir kaydedilmemişlerdir. Bu duruma, Anadolu bütünleşme hareketinin doğrudan doğruya halka dayandırılması isteğinin yol açtığını sanmaktayız. Kolordu kadrosuna misafir kaydolunmaması, geçim ve beslenme meselelerinin önemli bir sorun ortaya çıkarmasına neden olmuştu. O sıralarda İstanbul Hükümeti’nce görevinden uzaklaştırılan Kaymakam Nizamettin (Atakar) Bey, Mustafa Kemal Paşa’ya katılmış ve beraberindekilerin iaşe işleri ile meşgul olmuştu. Nizamettin Bey’in anılarından alınan şu bölümler, çekilen mali güçlükler konusunda açık fikir vermektedir.

“Bir gün Mustafa Kemal Paşa’ya çarşıda, kasaba, bakkala borçlandığımız ve para kalmadığını söyledim.

-'Bunları Rauf yanımdayken tekrar aç', dedi. Rauf Bey’le otururken vaziyeti anlattım. Paşa:

-'Ben şimdiye kadar olanı, 700-800 liramı verdim. Başka param yok', dedi.

Rauf Bey 100 altın verdi.

Bu paralarla, yirmi kişiyi bulan Mustafa Kemal Paşa ve maiyeti ile kongre azalarının iaşesini temin ediyorduk. Mustafa Kemal Paşa herkesten hissesine düşen masrafı almak teklifini kabul etmiyordu.

-'Kimden ne isteyeceksin? Yanımdakilerin bazısı Mülâzım (Teğmen). Maaşının bir kısmını zaten ayrılırken İstanbul’da ailesine bırakmış. Bir de burada masraf. Buna dayanabilir mi? Nasıl olur?'

Ne var ki para sıkıntısı, Mustafa Kemal Paşa ve beraberindekilerin Sivas’ta bulunduğu üç ayı aşkın bir süre devam etmiştir."

Kaynak: Alptekin Müderrisoğlu; Kurtuluş Savaşı’ının Mali Kaynakları, İstanbul, 1981, s. 160-161.