Mustafa Kemal’e Bir Suikast

Türkiye’nin en ünlü komutanı olan Mustafa Kemal Paşa’nın işsiz durmasının yaptığı kötü tesirlere ve ‘generaller komplosu’ kuruntusunun doğurduğu kuşkulara bu sefer onun Padişahın yakını sanılmasından ve onunla görüşmelerinde hükümet aleyhinde uyarılarda bulunmasından, kendisinin de Enver’in ünvanının değiştikten sonra onun yerine geçmek istediği yolundaki söylentilerden doğan kuşkular eklenmişti. Mustafa Kemal Paşa de bütün bunları ve karşısındakilerin anlayışını bildiği için hep tetik üstündeydi.

Böyle bir ortam içinde bir gece, Mustafa Kemal Paşa ile Dr. Rasim Ferit (Talay) Bey, 76 numaradaki bilinen evine gitmek üzere Akaret yokuşunu inerken, yolun daraldığı Valiçeşmesi’nden az aşağıda, onun Vişnezade Camii’ne giden köşesinde Mustafa Kemal Paşa yavaşça:

“Doktor tabancan var mı?” Diye sorar. O yok deyince:

“Benim sol ceket cebimde bir tane var, al ve tetiği aç, arkadan bir adam geliyor, bir suikast yapacak” der. Doktor tabancayı alınca Mustafa Kemal Paşa sağ cebindeki tabancayı çekip, döner ve arkadan gelene:

“Dur” der. Adam iri yarı bir kanun çavuşudur, şaşırıp eline almış olduğu parabellum tabancasını yere düşürür. Doktor eğilip tabancayı alır ve çavuşu öne katarak eve gelirler. Mustafa Kemal Paşa kendi adamına İdris adında ki çavuşu içeri alıp misafir etmesini, önce üzerini yoklamasını söyler. O sorguya çekilince Mustafa Kemal Paşa’yı öldürmekle görevlendirildiğini anlatır.

Mustafa Kemal Paşa bunu mesele yapmaz. Bir süre sonra Suriye’de yeniden 7. Ordu Komutanı olunca, kendine has davranışla İdris Çavuş'u karargâhına alır. O, Eylül 1918 tarihinde gerçekleşen çekilme harekâtında şehit olacaktır.¹

1 Hikmet Bayur, Atatürk, Hayatı ve Eserleri I, Samsun’a Çıkışına Kadar, Ankara 1997, s.154–153.

Kaynak: Atatürk’ten Gençliğe Unutulmaz Anılar, Ahmet Gürel, Mayıs 2009