Mustafa Kemal Paşa, Veliaht Vahdettin  ile Almanya gezisinde:

Büyük Alman karargâhının bulunduğu küçük bir kasabaya gelmiştik. İmparator karargâhının girişi karşısına dizilmiş heybetli bir Alman kıtasını selamladığı sırada, bizzat Kayzer girişin sahanlığında bu karşılamaya katılıyordu. Girişten büyücek bir avluya geçtik. Orada İmparator, Hindenburg, Ludendorf ve bütün karargâh üstsubayları, Veliahtı ve onun eşliğinde bulunanları kabul ediyordu. Kayzer, Veliaht ile görüştükten ve Naci Paşa aracılığıyla birkaç kelime konuştuktan sonra Vahdettin’e denildi ki:

-"Eşliğinizde bulunanları İmparatora tanıtmanız lazımdır."

Veliaht beni İmparatora tanıttı. Bir eli göğsü üzerindeki düğmelerinin arasına sokulmuş olan İmparator, diğer eliyle benim elimi tuttu ve çok yüksek sesle Almanca olarak:

-"On altıncı Kolordu… Anafarta…" sözlerini kullandı.

Bütün hazır bulunanlar İmparatorun bu uyarısı üzerine bana yöneldiler. Ben Kayzer’in ne demek istediğini anladığımdan biraz sıkıldım ve önüme baktım.

İmparator benim bu utangaç ve alçak gönüllü durumumdan kuşkulanarak, yanlış bir hitapta bulunmuş olması olabilirliğini düşünmüş olsa gerektir ki, bana sordu:

-"Siz On altıncı Kolordu Komutanlığını ve Anafartalar’ı yapmış olan Mustafa Kemal değil misiniz?"

Almanca sorulan bu soruya Fransızca karşılık verdim:

-"Evet Ekselans!.."

Bu kelimeler ağzımdan çıkınca hemen anladım ki, büyük bir yanlışlık yapmıştım.

Sir yahut Kayzer demek gerekirdi. Ne yalan söyleyeyim, insan dilini alıştırmadığı şeyleri söylemekte güçlük çekiyor. Bu, benim yaptığım birinci yanlışlık da değildir. Bulgaristan Kralı Ferdinad’la ilk defa karşı karşıya geldiğim zaman da aynı yanlışlıkta bulunduğumu hatırlarım.”

(Gazi Mustafa Kemal Paşa anlatmıştır.)¹

1 Kemal Arıburnu, Kemal, Atatürk’ten Anılar, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Ankara 1976, s. 177-178

Kaynak: Atatürk ve Unutulmaz Anıları, Ahmet Gürel, Bülent Türker, Nisan 2009