Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Akhisar Çiftlik İstasyonu civarında yapılan Süvari Kolordusu Tatbikatı’nda. (4 Şubat 1923)

In the photo: Solunda Süvari Kolordusu Komutanı Fahrettin Altay, Kazım Karabekir Paşa, ortada yaverlerinden Cevat Abbas Gürer ve arkada Latife Hanım bulunmaktadır.
Character Size

Gazi Mustafa Kemal Paşa ve Latife Hanım Batı Anadolu Gezisine Çıkıyorlar   

Gazi Mustafa Kemal Paşa ile Latife Hanım, 4 Şubat 1923 günü, bir heyetle Batı Anadolu gezisine çıkmışlardır. Geziye Latife Hanım’ın ortanca erkek kardeşi Ömer Bey de katılmıştır.[1]

5 Şubat 1923 tarihli İkdam gazetesi, Gazi’nin Akhisar Kapaklı Köyü’ne gelişini şöyle anlatmıştır:

Gazi Mustafa Kemal Paşa Hazretleri’yle eşleri Latife Hanım ve yanındaki heyet, dün gece saat üç buçukta İzmir’den hareket etmişlerdir. Sabahleyin Kapaklı’da halk ile kısa bir sohbette bulunmuşlar ve kurbanlar kesilmiş, okullar karşılama töreninde hazır bulunmuşlardır.

Saat on birde Çiftlik’e ulaşan Gazi Mustafa Kemal Paşa Hazretleri askeri kıtaları teftiş etmiş ve Türk askeri, Başkumandan’ın huzurunda üç saat devam eden büyük bir manevra gerçekleştirmişlerdir. Askerin çok düzenli yürüyüşü, çevik hareketleri, Gazi’nin takdirlerini kazanmıştır.

Paşa, Çiftlik Hastanesi’ni muhterem eşleri Latife Hanım’la birlikte gezmiş, hastaların gönlünü almıştır. Latife Hanım hastalara sigaralar ikram etmiş ve Çiftlik Musevileri de yeni evlenen bu güzide çifte mutluluk dileklerine ilaveten iki beyaz güvercin hediye etmişlerdir. Köyün Musevileri Kolordu şerefine bir ziyafet vermiş ve bir Musevi’nin yaptığı konuşmayı Gazi şöyle cevaplandırmıştır: “Musevilerin bu güzel vefa duyguları devam ettikçe onlara bağrımızda samimi yerler var olacaktır.”[2]
  
4 Şubat 1923 tarihli Anadolu Ajansı’nın haberine göre, Gazi Akhisar’da şöyle karşılanmıştır:

Dün gece saat üç buçukta maiyetleri (beraberindeki heyetle) İzmir’den hareket eden Başkomutan Gazi Mustafa Kemal Paşa Hazretleri bugün badez zeval (öğleden sonra) on buçukta Akhisar’a muvasalat (varmıştır). Kadın, erkek, genç, ihtiyar bilâ istisna (istisnasız) bütün kasaba halkı ile çevre köylerden ve kasabalardan gelen ahali mümessilleri (temsilcileri) tarafından pek parlak ve gösterişli bir şekilde karşılanmıştır.
Ardından Müftü Efendi bütün Akhisarlıların adına Paşa Hazretleri’ne hoş geldiniz demiştir ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti’nin başarıya ulaşması için dua etmiştir.[3]
Akşamı saat yedi buçukta Belediye tarafından, Akhisar Türk Ocağı’nda Başkumandan Paşa Hazretleri şerefine bir ziyafet keşide olunmuştur (yemek verilmiştir). Ziyafete kasabanın münevveranı (aydınları) ile erkân-ı rüesay-ı mülkiye ve askeriye (asker ve sivil idari ileri gelenleri) hazır bulunmuşlardır. Ziyafetin sonunda Türk Ocakları Reisi Doktor Şemsettin Bey, Paşa Hazretleri’ne hitaben bir nutuk irade etmişlerdir (söylemişlerdir).[4]
 
O günleri yaşayan Akhisarlı İsmail Kemal Tulay anılarını şöyle anlatır:

Akşam olmuştu. Türk Ocağındaki sofra hazırdı. Ben de bu sofrada bizzat Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya hizmet ediyordum. Tam Gazi’nin arkasındaydım. Çok mutluydum.
Yemeğin sonlarına doğru yaver, Gazi’nin önüne bir telgraf koydu. Gazi telgrafı okurken birden mavi gözleri bulutlandı; neşesi kaçtı. Telgrafı Kazım Paşa’nın önüne koydu. Anlaşılan telgrafta pekiyi haberler yoktu.
Gazi Mustafa Kemal Paşa, tatlıya el sürmedi. Yanında oturan eşi Latife Hanım:

“Paşam niçin yemiyorsunuz? Benim için bir tane yer misiniz?” dedi.

Bunun üzerine Gazi bir tatlı yedi. …Gazi’nin neşesini kaçıran telgrafın Lozan’dan geldiği anlaşıldı.[5]
 
Akhisar’da Gazi’yi görenlerden emekli öğretmen Leman Aytun da şunları anlatmıştır:

Ben kız mektebinde öğretmendim. Ayrıca Akhisar’da bir de erkek mektebi vardı. Kız ve erkek öğrencileri, karşılıklı olarak yolun iki tarafına dizdik. …Gazi çiçeği alırken çocuğun başını okşadı. Umutla çocuklara baktı.
Latife Hanım’la halkın arasından yürüdü. Erkeklere:

- “Nasılsınız Beyler?” Hanımlara da:

- “Nasılsınız, iyi misiniz?” dedi.

Öğretmen olarak bizde heyecan sonsuzdu. Bize dönerek:

- “Nasılsınız öğretmen hanımlar?” dediğinde Gazi Paşa’nın tam önündeydim. Onu daha iyi görebilmek için peçemi yırttım, karanlığı yırtarcasına içten gelen bir haykırışla:

- “Sağ ol Paşam” diye bağırdım.[6]
 
Gazi, 06 Şubat günü Akhisar’dan ayrılmıştır.

Kaynak: (Ahmet Gürel - Dr. Eren Akçiçek “Latife Mustafa Kemal” , sayfa:  152-154)

[1] Sadık Karagöz, Atatürk Manisa’da, İzmir 1983, s. 29.

[2] Atatürk’ün Bütün Eserleri, c. 15, s. 108.

[3] Önder, İzmir Yollarında, s. 79-81.

[4] Önder, İzmir Yollarında, s. 81.

[5] Karagöz, Atatürk Manisa’da, s. 53.

[6] Mevlüt Çelebi, Atatürk ve Manisa, Manisa, 2007, s. 35-36.

Share this photo
Başkomutan Mustafa Kemal Paşa, Akhisar Çiftlik İstasyonu civarında yapılan Süvari Kolordusu Tatbikatı’nda. (4 Şubat 1923)