İleri Yazarı Celal Nuri’ye İzmir’de Verilen Demeç, 24 Eylül 1922

Son Zafer Hakkında:

Bu Mektubumda Mustafa Kemal Paşa'dan bahsedeceğim. Koca Gazi'miz Rıhtım boyunda -şimdi muhterik (yanmış) olan- bir gün akdem (evvel) bir sahilhanede oturuyordu. Her zamandan genç, çalâk...

-"Paşam bu zaferi aklım kavrayamıyor. Ver elini öpeyim."

Karşımda çağın en büyük askerî duruyor. Son zafer kendisini her andan daha çok sevindirmiştir. Paşa, bundan sonra her türlü millî isteklerimize hem de pek yakında ulaşacağımıza inanıyor. Büyük Başkomutanımız zaferin çabukluğuna hayran.

-"Ne dersiniz? Yaya askerler de İzmir’e atlılarla birlikte katıldı... Bu ne mekânı atlarcasına geçme mucizesi?"

Paşa söylüyor:

-"Askere dinlenmelerini buyuruyorum. Asker dinlenmiyor ve İzmir’de dinleniriz; karşılığıyla savaşıyorlar!..."

İyice anladım ki, Mustafa Kemal Paşa bu savaşta yeni bir savaş yöntemi seçmiş ve herkesi şaşırtmıştır.

Bu saldırıda tasarlanan gizlilik bir şaheserdir. Bu kararı komutanlar bile bilmiyorlardı. Bunun yalnız üç beş sırdaşı vardı.

İşte o kadar...

Paşa söylüyor:

-"Artık Yunan ordusu adına hiçbir şey yoktur. Üstelik Yunan devleti bile yoktur. Rumeli’deki bir iki tümenden başka Yunan’ın hiçbir gücü kalmamıştır."

Millî kutsal ateş Mustafa Kemal Paşa'nın gözlerinde parlıyordu. Çok kere Paşa, dünyanın bizi henüz anlayamadığını ve bu mucizeyi göstermede başarılı olamayacağımızı zannettiğini söylüyor.

Alçak gönüllülüğü ileri dereceye götüren Paşa, zaferin nedeni olmak üzere kutsal ve yüce Mehmetçiğimizi gösteriyor. Onun bu hakkını, bir çekince ile kabul ederiz: Mehmetçik ve komutanlarımız.

Bu muharebedeki sürat insanı şaşırtıyor. 26 Ağustos'ta başlayan zafer ve seyr-ü hareket 9 Eylül'de kemalini bulmuş ve bitmiştir. On beş günde sabık cepheden harp ede ede İzmir'e varmak... Bu işte, ordumuzun ve kumandanlarımızın bir sırr-ı zafer kerametidir.

Bu şerait (koşullar) altında değil harben, seyahat-ı âdiye ile bile iki haftada Afyon Karahisarı'ndan İzmir'e gitmek muhalat-ı kat'iyedendir (asla olamaz şeylerdendir).

Muharebe Mustafa Kemal Paşa'yı hiç yormamış. Şurasını anladım ki zafer ve galibiyet her türlü yorgunluğu gideriyor ve insana yeni bir mukavemet kabiliyeti izafe ediyor (ekliyor, katıyor).

Kaynak: 1-Atatürk'ün Söylev ve Demeçleri I-III, Mustafa Kemal ATATÜRK, 2- İleri Gazetesi, 24 Eylül 1922