Mustafa Kemal Atatürk İzmir Vapuru ile geldiği Trabzon gezisinde. (11.06.1937)
In the photo: Arkasında İsmail Müştak Mayakon, Tahsin Uzer ve geride Salih Bozok görülmektedir. |
Photo source: ATATÜRK, T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları. Hazırlayan Mehmet Özel (Güzel Sanatlar Genel Müdürü), Sayfa: 165 |
Mustafa Kemal Atatürk İzmir Vapuru ile geldiği Trabzon gezisinde. (11 Haziran 1937)
Atatürk'ün Trabzon Ziyareti ve Tüm Mal Varlığını Türk Milletine Bağışlaması
Atatürk, Trabzon’da yaptığı açıklamada çiftliklerini, içindeki bütün gayri menkulleriyle birlikte milletine bağışladığını açıkladı.
Atatürk, çiftlikleri Hazine’ye bağışladıktan sonra Trabzon Atatürk Köşkü’nde bir de şu konuşmayı yaptı: “Mal ve mülk bana ağırlık veriyor. Bunları milletime vermekte ferahlık duyuyorum. İnsanın serveti kendi manevi şahsiyetinde olmalıdır. Ben büyük milletime daha neler vermek istiyorum.”
Trabzon’da otomobille şehri gezen Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk, Vilâyet Konağı’nı, Halkevi’ni, Parti Merkezi’ni, Belediye’yi, Komutanlığı ziyaretlerinde Trabzonluların ona gösterdiği büyük sevgi nedeniyle "Bu kadar saygı ve bağlılık ifade eden millî heyecan karşısında bir naçiz kalbin durmaması, yine o millî heyecanın verdiği kuvvet sayesinde ancak mümkün olabilmiştir!”der
Atatürk 11 Haziran 1937’de ziyaret ettiği Trabzon’da tüm mal varlığını Türk Milletine bağışladığını açıklamıştı.
Bütün çiftliklerini ve mallarını hazineye bağışladığını “… Kullanma yetkim altındaki bu çiftlikleri, bütün tesisleri, hayvanları ve demirbaşları ile beraber, hazineye hediye ediyorum. Gereken kanunî işlemin yapılmasını dilerim.” şeklindeki ifadelerle Trabzon'dan Başbakanlığa çektiği telgrafla bildirir.
Ulu Önder’in Başbakınlığa telgrafının ardından Resmî işlemler 11 Mayıs 1938 günü tamamlanarak Atatürk tarafından imzalanmıştır.
Çiftliğin Hazineye Bağışı
Büyük Atatürk, "Ağaç bile yetişmiyor, burada insan nasıl yaşar?" denilen bir yerde kurmayı tasarladığı eserini çok kısa bir sürede tamamlamış ve varmak istediği hedeflerin biri dışında tamamını gerçekleştirmiştir.
Artık O'nun için varılacak son hedef, diğer çiftlikleri ile birlikte Atatürk Orman Çiftliği'ni de çok sevdiği ve değer verdiği Milleti'ne hediye etmekti. Zira O, yalnızca Türkiye çapında değil, dünya çapında da olsa en küçüğünden en büyüğüne tüm başarılarını milletiyle paylaşmaktan büyük bir haz duymaktaydı.
Sağlam temeller üzerine kurulan bu büyük eser, sürekli gelişebilecek bir yapıya kavuştuğuna göre, bağış için endişe edilecek her hangi bir konu kalmamıştı.
Bu düşünce ile, çiftliklerinin ve mülklerinin devlete devir işlemleri konusunda gerekli resmi belgelerin hazırlanması için Tapu İdaresine direktif veren Ulu Önder, hazırlanan belgeleri imzalamak üzere çiftlik içerisindeki Marmara Köşkü'ne 11.05.1937 günü teşrif ederler. Atatürk devirle ilgili işlemlerden sonra Başbakanlık'a yazdığı 11.06.1937 tarihli bir tezkere ile bütün tesis, hayvan varlığı ve demirbaşları ile beraber tasarrufu Orman Çiftliği ile birlikte diğer çiftliklerini hazineye bağışladığını bildirir.
Atatürk'ün Orman Çiftliği ve diğer çiftlikleri hazineye bağışlamak için Başbakanlık'a yazdığı 11.06.1937 tarihli bir tezkere.
Çiftliğin, Atatürk tarafından hazineye bağışlanmasından sonra, diğer çiftliklerle birlikte kuruluşuna uygun bir şekilde yönetilmesi ve sürekli bir gelişme yolunda örnek işletmeler halinde ilerlemelerinin sağlanması amacıyla tarımsal bir devlet teşekkülünün kurulması gerekli ve yararlı görülmüştür.
Bu kuruluş 13.01.1938 tarihinde yürürlüğe giren 3308 sayılı kanunla "Devlet Ziraat İşletmeleri" adı altında faaliyete başlamıştır. Kanunun belirlediği eseaslar çerçevesinde Orman Çiftliği' de Devlet Ziraat işletmeleri Kurumuna devredilmiştir.
Çiftliğin gelirlerine büyük katkısı olan ve Atatürk tarafından bu maksatla kurulmuş olan Bira Fabrikası bu dönem içinde (6.07.1937) Tekel Genel Müdürlüğü'ne devredilmiştir.
Devlet Ziraat İşleri Kurumu'nun 28.02.1950 tarihinde kapatılması ile 01.03.1950 tarihinden itibaren yerine krulan Devlet Üretme Çiftlikleri Genel Müdürlüğü bünyesinde yer almıştır.
Kaynak: www.aoc.gov.tr