İngiltere Kralı VIII. Edward ile Atatürk Ertuğrul Yatı'nda, Moda'da düzenlenen deniz yarışlarında. (06.09.1936)

Photo source: Atatürk Gazi Mustafa Kemal, Foto Cemal Işıksel, Türk Tarih Kurumu Basımevi. Ankara 1969. Sayfa: 143
Photographer: Cemal Işıksel
Character Size

İngiltere Kralı VIII. Edward ile Atatürk Ertuğrul Yatı'nda, Moda'da düzenlenen deniz yarışlarında. (6 Eylül 1936)

KRAL EDWARD'IN ZİYARETİNDE

Mrs. Simpson yeni bir konuya geçti:

- "Londra’da iken Mısır Elçisiyle geçen olayı işitmiştim. Fakat ne derece doğru olduğunu çok bilmek isterdim." dedi.

Atatürk hemen atıldı :

- "Ha, fes meselesi mi?" "Büyük bir skandal oldu, ama sonuç iyi bitti!"

- "Zatı şahanelerinin bildiği üzere, Türkiye’de yalnız Çarşafı değil, fesi de kaldırmıştım. Fes görmeye kesimlikle dayanamam. Fes benim için eski geriliğimizin, bağnazlığımızın sembolüdür.

Ankara Palasta yabancı elçilerle resmi bir törende idik. Mısır Elçisi memleketinin geleneğine uyarak, sofraya fesiyle oturmuştu. Davetliler arasında, kıpkırmızı fes gözüme batıyordu. Hiç olmazsa yemekte fesini çıkarmasını rica ettim. Elçi kesinlikle karşı koydu. Bunun üzerine garsonlardan birine emir vererek fesini zorla çıkarttırdım. Elçi protesto makamında yalnız yemeği değil, memleketi de terk etti. Yerine gönderilen Maslahatgüzar, Mısırlı olmak nedeniyle kıpkırmızı bir fes giyiyordu, ama Allah’tan, Maslahatgüzarlar her yere çağrılmıyor. Gelse bile Büyük ve Orta Elçilerin gerisinde bir köşeye büzülüp duruyor, bana görünmüyordu. Protokol şefi bu hususa son derece dikkat ettiği halde İran Şahını kabul ederken bir düzenleme yanlışlığı yapıldı ve Mısır maslahatgüzarı, kırmızı fesi ile birden karşıma çıkıverdi. Fesi görerek üzerine gitmeye başlayınca, etrafımdakiler birdenbire donakaldı ve kordiplomatiği bir huzursuzluk kapladı. Herkes İran Şahı’nın huzurunda, Maslahatgüzar’ın fesini yere çalacağımı ve eski rezalete, daha büyük bir yenisi ekleneceğini sanıyordu."

İngiltere Kralı VIII. Edward ile Atatürk Ertuğrul Yatı'nda, Moda'da düzenlenen deniz yarışlarında. (6 Eylül 1936)

Mrs. Simpson, heyecan içinde sordu:

- "Sonra ne oldu?"

- "Ağır ağır Mısırlı’ya doğru yürüdüm ve etrafımdakilerin heyecanını sonuna kadar tattım."

Korkudan ne yapacağını şaşıran Mısırlı diplomata:

- "Bu ne? Diye sorarak, ciğer kırmızısı fesini işaret ettim."

- "Fes efendim!.."

- "Ya, fes mi? Ne de yaraşıyor, maşallah!.. Çıkarmayın, çıkarmayın!"

Mrs. Simpson:

- "Fevkalede!" diye haykırırken, Kral katıla katıla gülüyordu.

İngiltere Kralı VIII. Edward ile Atatürk Ertuğrul Yatı'nda, Moda'da düzenlenen deniz yarışlarında. (6 Eylül 1936)

HERBERT MELZIG, Prof.

Kaynak: Atatürk’ten Anılar, Kemal Arıburnu, İnkılap Kitapevi 1998. ISBN: 975-10-1392-5. Sayfa: 28. (Herbert Melzig, Prof., “Atatürk’ten Neşredilmemiş Hatıralar” İstanbul ekspres Gazetesi, 1952, Tefrika.)

Share this photo
İngiltere Kralı VIII. Edward ile Atatürk Ertuğrul Yatı'nda, Moda'da düzenlenen deniz yarışlarında. (06.09.1936)